Fotografia i postfotografia: zmiana statusu w erze komunikacji społecznościowej.

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 8.02.2024 o 17:41

Rodzaj zadania: Esej

Dodane: 8.02.2024 o 12:53

Fotografia przez przeszło 150 lat istnienia przeszła rewolucyjne zmiany, ale to właśnie nowe warunki komunikacyjne, szczególnie rozwój mediów społecznościowych, wpłynęły na nią najbardziej. Na przestrzeni lat, od urządzeń analogowych, przez rozwój fotografii cyfrowej, do smartfonów z kamerami, fotografia zmieniła nie tylko swój status, ale i sposób, w jaki jest wykorzystywana, odbierana, jak też jej trwałość, prestiż i wiarygodność.

W erze analogowej uchwycenie momentu było czasochłonne i kosztowne. Każde zdjęcie było przemyślane, trudne do powtórzenia, a błędy były kosztowne. Fotografie drukowano, ramiono i uważano za trwały zapis chwili czy historii. Z uwagi na ograniczoną liczbę kadrów na kliszy oraz koszty wywołania, każde zdjęcie miało swoją wartość, często także emocjonalną.

Przejście na format cyfrowy uprościło proces tworzenia i archiwizowania fotografii. Aparaty cyfrowe nauczyły nas, że każdy może robić zdjęcia w dużych ilościach, bez większej troski o koszty czy straty materiału. Zdjęcie stało się czymś łatwo edytowalnym, wręcz przemijającym, znikającym w najgłębszych folderach dysków twardych czy na kartach pamięci bez możliwości fizycznego dotknięcia.

W erze postfotografii, którą można nazwać współczesną, fotografia przez media społecznościowe obejmuje nie tylko wymiar estetyczny, ale również społeczny i komunikacyjny. Zaczęła pełnić funkcję narzędzia do wyrażania siebie, dzielenia się momentami z życia codziennego. Platformy takie jak Facebook, Instagram czy Snapchat sprawiły, że obraz stał się podstawowym środkiem komunikacji, często zastępując tekst.

Status fotografii jako medium ma rosnącą tendencję do bycia narzędziem służącym przede wszystkim do natychmiastowego przekazu, gdzie trwałość i wiarygodność ustępują miejsca chwytliwości i ilości przekazu. To, co kiedyś było uchwycone "raz na zawsze", dziś często istnieje tylko przez kilka chwil, po czym zanika na skutek szybkiego tempa, w jakim zużywane są informacje w epoce cyfrowej.

Prestiż fotografii jako sztuki również jest zagadnieniem na nowo definiowanym. Z jednej strony, każdy z dostępem do smartfonu czy aparatu może się nazywać "fotografem", co w pewien sposób demokratyzuje sztukę fotograficzną. Z drugiej jednak strony, dostępność narzędzi nie gwarantuje umiejętności rzemiosła ani artystycznego przekazu, czego świadkami jesteśmy na co dzień obserwując liczne, ale często pozbawione głębszego znaczenia, treści fotograficzne w sieci.

Wiarygodność fotografii została poddana w wątpliwość głównie na skutek rozwoju technologii umożliwiających retusz i manipulacje obrazem. To, co kiedyś uważano za obiektywny dowód czy zapis rzeczywistości, dziś może być łatwo poddane modyfikacji w taki sposób, że początkowy kontekst zostaje całkowicie zatarty. Właściwość dokumentacyjna fotografii, choć nadal istotna, nastręcza coraz więcej wyzwań związanych z autentyfikacją.

Komunikacja społecznościowa zmieniła fotografię, sprawiając, że stała się ona bardziej przemijająca, ale także bardziej wszechobecna. Łatwość tworzenia, udostępniania i konsumpcji obrazów przyczyniła się do tego, że z jednej strony fotografia stała się nieodłączną częścią codzienności, a z drugiej – traci na swojej unikalności jako środek artystycznego wyrazu. W tej dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości każdy z nas nosi w kieszeni narzędzie, które umożliwia tworzenie historii, ale również boryka się z wyzwaniami związanymi z nadmiarem obrazów, które zalewają nasz wizualny świat. Wyzwanie polega na wykorzystaniu nowych możliwości w taki sposób, aby fotografia zachowała swoje miejsce nie tylko jako narzędzie komunikacji, ale również jako świadectwo, sztuka i zapis historii.