Konflikt pokoleń jako motyw literacki w "Skąpcu" Moliera i "Romeo i Julii" Szekspira

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 10.02.2024 o 15:16

Rodzaj zadania: Rozprawka

Dodane: 10.02.2024 o 12:10

Konflikt pokoleń jest jednym z uniwersalnych motywów literackich, który od wieków pojawia się na kartach dzieł pisarzy. Jest to temat bliski każdemu pokoleniu, ponieważ różnice w percepcji świata przez młodych ludzi i ich starszych opiekunów są nieuniknione i często prowadzą do poważnych sporów. Motyw konfliktu pokoleń został doskonale ukazany w „Skąpcu” Moliera oraz w „Romeo i Julii” Williama Szekspira, które choć różni wiele, wspólny mają głęboki wgląd w problematykę rozdźwięku między oczekiwaniami rodziców a aspiracjami ich dzieci.

„Skąpiec” Moliera to komedia cechująca się wyraźnym przedstawieniem konfliktu między chciwym i despotycznym ojcem - Harpagonem a jego dziećmi - Elizą i Kleantem. Harpagon, zatwardziały w swoim skąpstwie i obsesji na punkcie pieniędzy, nie jest w stanie zrozumieć aspiracji oraz potrzeb uczuciowych swoich dzieci. Pomimo że jego syn i córka pragną miłości i szczęścia, ich ojciec widzi w nich jedynie narzędzie do zwiększenia własnego majątku i pozycji społecznej. Harpagon myśli o wydaniu córki za bogatego wdowca, Anzelma, nie zważając na jej uczucia, oraz dąży do poślubienia młodej i pięknej Marianny, będącej obiektem westchnień Kleanta. W „Skąpcu” widzimy więc konflikt pokoleń, który opiera się na różnych systemach wartości - materialnych u ojca oraz uczuciowych u dzieci. Porozumienie między nimi okazuje się niemożliwe tak długo, jak długo osobisty interes Harpagona stoi na przeszkodzie do szczęścia jego dzieci.

W „Romeo i Julii” Szekspira konflikt pokoleń ujawnia się poprzez konfrontację pomiędzy śmiertelną nienawiścią dwóch rodów - Kapuletów i Montekich - a niewinną miłością tytułowych bohaterów. Tu konflikt pokoleniowy przenika z socjologicznego na osobisty płaszczyznę. Rodzice Julii nie biorą pod uwagę jej uczuć, planując jej małżeństwo z Parysem, co jest standardową praktyką w ich społeczeństwie. Romeo i Julia, obciążeni dziedzictwem długotrwałego konfliktu pomiędzy ich rodzinami, nie mogą liczyć na zrozumienie i akceptację swojej miłości przez rodziców. Ich dramatyczne losy ukazują, jak niewspółmierne mogą być wartości dla starszego pokolenia opartego na władzy i honorze z perspektywą młodzieńczej miłości, wolności wyboru i pragnienia szczęścia.

Porównując obie sytuacje, w „Skąpcu” i „Romeo i Julii”, widzimy, że problem leży nie tylko w konflikcie interesów, ale i w braku komunikacji i empatii między pokoleniami. W obu przypadkach rodzice nie są w stanie przekroczyć własnych oczekiwań i dostrzec osobistych dążeń swoich dzieci. W wyniku tego rodzicielskie schematy i tradycja stają się więzieniem dla młodzieży, która pragnie żyć według własnych zasad.

Konflikt pokoleń, choć może występować w różnych formach, jest uniwersalnym problemem, który nie traci na aktualności. Zarówno Molier, jak i Szekspir, dowodzą, że nierozwiązane antagonizmy między starym, a młodym pokoleniem mogą prowadzić do tragedii. Pokazują, jak ważna jest rozmowa i próba zrozumienia potrzeb innych, szczególnie w ramach rodziny. Czy dzisiejsze społeczeństwo nauczyło się czegoś z tych dramatycznych historii literackich? Czy potrafimy lepiej komunikować się z następnymi pokoleniami? To pytanie pozostaje otwarte, ale dzieła literackie, pokazując mechanizmy konfliktu i jego konsekwencje, z pewnością dostarczają nam cennych wskazówek.