Prawdy o człowieku zawarte w „Makbecie” Williama Szekspira

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 15.07.2024 o 15:48

Rodzaj zadania: Wypracowanie

Dodane: 15.07.2024 o 15:19

I. Wstęp

Krótki wstęp do twórczości Williama Szekspira:

William Szekspir jest powszechnie uznawany za jednego z największych dramaturgów na przestrzeni dziejów. Jego twórczość wywiera ogromny wpływ na literaturę, teatr oraz kulturę na całym świecie. Szekspir fascynował się złożonością ludzkich emocji oraz uczuć, co przejawia się w większości jego dzieł. W dramatach takich jak "Hamlet", "Król Lear" czy "Makbet", Szekspir dąży do zgłębienia ciemniejszych zakamarków ludzkiej duszy, ukazując zarówno cnoty, jak i wady charakterów swoich bohaterów.

Dramat "Makbet" koncentruje się na tematach przywództwa, ambicji i moralności. Zawarte w nim sceny pełne są intensywnych emocji, ukazując, jak dążenie do władzy może prowadzić do nieodwracalnych konsekwencji. Za jego pomocą Szekspir odkrywa głęboko zakorzenione prawdy o ludzkiej naturze.

Cel wypracowania:

Celem tego wypracowania jest przeanalizowanie prawd o człowieku, które Szekspir przedstawił w "Makbecie". Poprzez dogłębną analizę postaci oraz wydarzeń ukazanych w dramacie, postaramy się wykazać, jak różnorodne aspekty ludzkiej natury wpływają na podejmowane decyzje oraz jakie są ich konsekwencje.

II. Główna część

Zmienność natury człowieka: Makbet przed i po zbrodni

Makbet przed morderstwem:

Na początku dramatu Makbet jest ukazany jako honorowy, lojalny i odważny rycerz. Szekspir wprowadza go jako bohatera wojennego, który wiernie służył królowi Duncanowi. Makbet wyróżnia się poświęceniem dla swojego kraju, czego dowodzi jego zaangażowanie w bitwie: "Odważny Makbet — bo zasłużył na to miano — stawił czoła...". Ten cytat, podkreślający jego odwagę i oddanie, ukazuje Makbeta jako osobę godną szacunku.

Makbet jest nie tylko walecznym rycerzem, ale także człowiekiem o silnych wartościach moralnych. Jego lojalność wobec króla i przyjaciół stanowi ważny element jego charakteru. Pryzmat ten szybko jednak zmienia się pod wpływem zewnętrznych okoliczności i wewnętrznych pragnień.

Makbet po morderstwie:

Po przeprowadzeniu morderstwa Duncana Makbet zaczyna powoli przemieniać się w bezwzględnego despotę. Jego wewnętrzna walka z moralnością przeradza się w pogłębiającą się paranoję. Z każdą kolejną zbrodnią Makbet coraz bardziej traci kontakt z rzeczywistością oraz swoimi dawnymi wartościami. Staje się maszyną do zabijania, napędzaną już nie tylko ambicją, ale także strachem przed odkryciem prawdy.

Opisywanie kolejnych morderstw, takich jak zabójstwo Banka czy Macduffów, dowodzi fundamentalnej zmiany w charakterze Makbeta. Jego czyny stają się coraz bardziej brutalne i irracjonalne, a moralność zostaje całkowicie zatracona. Transformacja Makbeta od honorowego rycerza do despota ilustruje, jakie zmienne potrafi być ludzkie wnętrze pod wpływem władzy i ambicji.

Upadek moralny jako konsekwencja pragnienia władzy

Lady Makbet jako manipulatorka:

Jedną z kluczowych postaci w dramacie jest Lady Makbet, która pełni rolę napędzającej siły za ambicją Makbeta. Jej wyrachowanie i chęć posiadania władzy są widoczne już w jej pierwszych słowach, gdy dowiaduje się o przepowiedniach czarownic. Lady Makbet doskonale zdaje sobie sprawę z ambicji swojego męża i umiejętnie wykorzystuje to, manipulując jego emocjami: „Przyjdźcie, duchy, [...] i napełnijcie mnie po brzegi najokrutniejszą złością”.

Lady Makbet jest też osobą, która podsyca pragnienie władzy w Makbecie, nakłaniając go do popełnienia morderstwa. Jej manipulacyjne techniki i siła woli mają kluczowe znaczenie dla przemiany Makbeta.

Wpływ żądzy władzy na psychikę:

Ambicje Lady Makbet prowadzą jednak nie tylko do zniszczenia moralnego Makbeta, ale również jej własnego upadku. Początkowo Lady Makbet wydaje się być osobą niewzruszoną, gotową popełnić dowolną zbrodnię, aby osiągnąć cel. Jednak żądza władzy również jej nie oszczędza. Końcowe sceny dramatu ukazują Lady Makbet w stanie psychicznego rozstroju, dręczoną przez wyrzuty sumienia i halucynacje: “Tuż przed sobą mam małą rączkę. Co za zapach!”.

Upadek psychiczny Lady Makbet jest dowodem na to, że złe uczynki wcześniej czy później prowadzą do wielkiego zła. Jest to przykład, na który Szekspir zwraca szczególną uwagę: prawda o człowieku, że każdy akt niemoralności prowadzi do głębszych problemów i wewnętrznego rozkładu.

Rola przepowiedni i magicznych elementów w "Makbecie"

Spotkanie z czarownicami:

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów "Makbeta" jest spotkanie tytułowego bohatera z czarownicami. Scena ta ukazuje, jak przepowiednie mogą wpływać na psychikę człowieka i jego decyzje. Makbet, spotykając czarownice, dowiaduje się, że ma stać się królem. Te przepowiednie budzą w nim wielkie ambicje i wprowadzają go na ścieżkę, która prowadzi go do zguby.

Czary i przepowiednie w dramacie pełnią rolę katalizatora, który uruchamia w Makbecie ukryte pragnienia. Choć mogą być one interpretrmowane jako manipulacyjne środki, mają one realny wpływ na działania bohatera. Od momentu, gdy Makbet uwierzył w swoją przyszłość jako króla, każde jego działanie jest napędzane przez chęć realizacji tej przepowiedni.

Naiwność czy manipulacja?

Makbet wielokrotnie zastanawia się nad znaczeniem przepowiedni i ich wpływem na jego życie. Możemy się zastanawiać, czy Makbet rzeczywiście wierzył w te przepowiednie, czy też używał ich jako pretekstu do realizacji swoich ambicji. Wątpliwości co do prawdziwych motywów Makbeta są nierozerwalnie związane z jego relacją z Lady Makbet oraz jego nakręcającymi się pragnieniami.

Również Lady Makbet zdaje się być ślepo przekonana o prawdziwości przepowiedni, co jeszcze bardziej podsyca działania Makbeta. W rzeczywistości przepowiednie mogą być postrzegane jako metaforyczne odzwierciedlenie ambicji i pragnień bohaterów.

Zatrata moralności i jej konsekwencje społeczne

Utrata szacunku i zaufania:

Makbet, decydując się na popełnianie kolejnych zbrodni, traci stopniowo szacunek i zaufanie innych ludzi. Na początku dramatu cieszył się powszechnym uznaniem i podziwem, jednak każdy kolejny akt przemocy i zdrady prowadzi do jego izolacji. Zdrada króla Duncana, a następnie inne morderstwa sprawiają, że Makbet traci wsparcie i lojalność otoczenia.

Makbet staje się postacią, której inni boją się i nienawidzą. Strach i brak zaufania wypełniają jego życie, co prowadzi do coraz większej samotności i desperacji.

Wzajemna podejrzliwość:

Złamanie zasad moralnych przez Makbeta prowadzi również do wzrostu wzajemnej podejrzliwości. W obawie przed odkryciem prawdy, Makbet staje się coraz bardziej paranoiczny i podejrzliwy wobec każdego. Jego wewnętrzny strach przeradza się w obsesję na punkcie utrzymania władzy, co skłania go do kolejnych zbrodni i destrukcyjnych działań.

Makbet, odrzucając moralność i zasady, traci nie tylko swoją ludzką tożsamość, ale również wszelkie relacje i wartość społeczną. Złamanie zasad moralnych prowadzi do stanu ciągłego strachu i podejrzliwości, czego końcowym efektem jest jego całkowity upadek.

III. Zakończenie

Podsumowanie głównych punktów:

Podczas analizy "Makbeta" Szekspira, odkrywamy wiele złożonych prawd o człowieku. Zmienność natury ludzkiej, upadek moralny jako skutek pragnienia władzy, rola przepowiedni oraz społeczne konsekwencje niemoralnych czynów – to tylko niektóre z tematów, które Szekspir żarliwie eksploruje w swoim dramacie.

Moralne przesłanie "Makbeta":

"Moralne przesłanie zawarte w "Makbecie" jest jasne i przestroga przed skutkami ambicji oraz żądzy władzy. Szekspir pokazuje, że łamanie zasad moralnych prędzej czy później prowadzi do zguby człowieka. Nic nie pozostaje bez konsekwencji, a zło zawsze powraca do tego, kto je wyrządził.

Znaczenie dramatu w naszej współczesności:

Dramat Szekspira jest również niezwykle aktualny w naszej współczesności. Przykłady historii i obecnych wydarzeń wyraźnie pokazują, że ambicja i żądza władzy nadal prowadzą do katastrofy. Czy to w polityce, czy w codziennym życiu, prawda o człowieku zawarta w "Makbecie" pozostaje uniwersalna i ponadczasowa.

---

Aneks:

Cytaty:

- „Odważny Makbet — bo zasłużył na to miano — stawił czoła...” - „Przyjdźcie, duchy, [...] i napełnijcie mnie po brzegi najokrutniejszą złością.” - “Tuż przed sobą mam małą rączkę. Co za zapach!”

Bibliografia:

- William Szekspir, "Makbet" - Komentarze literackie do "Makbeta" dostępne w bibliotekach i na platformach edukacyjnych

Przykłady odniesień do współczesności:

- Przykłady polityków, których ambicje doprowadziły do ich upadku. - Współczesne konteksty społeczne, w których dążenie do władzy i manipulacja prowadzą do katastrof.

---

Dzięki takiej analizie i refleksji nad "Makbetem" możemy lepiej zrozumieć meandry ludzkiej psychiki i ważne lekcje, które płyną z twórczości Szekspira na naszą współczesność.