Autyzm: definicja, przypisy
Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 12.06.2024 o 9:49
Rodzaj zadania: Wypracowanie
Dodane: 11.06.2024 o 20:59
Streszczenie:
Definicja autyzmu to kompleksowe zaburzenie rozwojowe obejmujące trudności w komunikacji społecznej i powtarzalne wzorce zachowań. Termin autyzm odnosi się do spektrum zaburzeń (ASD), różniących się intensywnością i objawami. Diagnoza wymaga wieloaspektowego podejścia, a przyczyny to kombinacja czynników genetycznych i środowiskowych. Badania skupiają się na wczesnej interwencji i spersonalizowanym wsparciu. ?
Definicja autyzmu
Autyzm jest złożonym zaburzeniem neurorozwojowym, które cechuje się trudnościami w komunikacji społecznej oraz obecnością powtarzalnych wzorców zachowań, zainteresowań i aktywności. W literaturze naukowej autyzm często opisuje się jako spektrum zaburzeń (ASD - Autism Spectrum Disorder), co oznacza, że nasilenie i rodzaj objawów mogą znacznie się różnić między poszczególnymi osobami (American Psychiatric Association, 2013).
Historia i definicje autyzmu
Pierwsza dokładna definicja autyzmu została przedstawiona przez Leo Kannera w 1943 roku. Kanner opisał 11 dzieci, które wykazywały wyraźne trudności w komunikacji społecznej i preferencję dla powtarzalnych zachowań, określając te stany jako "autystyczne zaburzenia kontaktu emocjonalnego" (Kanner, 1943).
Współczesna definicja autyzmu opiera się głównie na kryteriach diagnostycznych zawartych w takich klasyfikacjach jak DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition) opracowanej przez American Psychiatric Association oraz ICD-11 (International Classification of Diseases, Eleventh Revision) przygotowanej przez Światową Organizację Zdrowia. Według DSM-5, autyzm określany jest jako zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD) i obejmuje różne wcześniejsze kategorie diagnostyczne, takie jak autyzm dziecięcy, zespół Aspergera oraz całościowe zaburzenie rozwoju nieokreślone inaczej (PDD-NOS) (American Psychiatric Association, 2013). ICD-11 również definiuje autyzm jako spektrum zaburzeń z cechami obejmującymi deficyty w komunikacji społecznej i powtarzalne zachowania (World Health Organization, 2019).
Symptomy autyzmu
Podstawowe symptomy autyzmu koncentrują się na trzech głównych obszarach: trudności w interakcjach społecznych, deficyty komunikacyjne oraz powtarzalne i ograniczone wzorce zachowań. Symptomy te mogą manifestować się na różnych etapach życia, jednak pierwsze objawy są najczęściej zauważalne przed trzecim rokiem życia (Lord, Cook, Leventhal, & Amaral, 200).
Interakcje społeczne osób z autyzmem są znacznie różne od interakcji osób neurotypowych. Osoby te mogą mieć trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych, rozumieniu emocji innych osób oraz w używaniu odpowiednich zachowań społecznych. Mogą również wykazywać ograniczone zainteresowanie nawiązywaniem kontaktu wzrokowego czy wykazywać trudności w rozumieniu mowy ciała i mimiki twarzy (Baron-Cohen, 1995).
Komunikacyjne trudności osób z autyzmem mogą obejmować zarówno język werbalny, jak i niewerbalny. Niektóre osoby mogą mieć opóźnienie w rozwoju mowy, inne mogą w ogóle nie rozwijać języka mówionego. Dla niektórych osób typowe jest używanie echolalii, czyli powtarzania wypowiedzi innych osób bez zrozumienia ich znaczenia (Tager-Flusberg, Paul, & Lord, 2005).
Zachowania ograniczone i powtarzające się mogą przyjmować różne formy, w tym sztywne trzymanie się rutyny, powtarzalne ruchy (np. machanie rękami, kręcenie się) czy uporczywe zainteresowanie określonymi tematami lub obiektami (American Psychiatric Association, 2013). Często również obserwuje się hiper- lub hypoaktywność na bodźce sensoryczne, co może manifestować się na przykład nadwrażliwością na dźwięki, światło czy dotyk (Kanner, 1943).
Diagnoza autyzmu
Diagnoza autyzmu wymaga wieloaspektowego podejścia, które obejmuje wywiad z rodzicami, obserwację dziecka oraz zastosowanie standaryzowanych narzędzi diagnostycznych, takich jak ADOS-2 (Autism Diagnostic Observation Schedule) i ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised) (Lord, Rutter, & Le Couteur, 1994).W Polsce wiele badań nad autyzmem opiera się na pracach Klasyfikacji oraz Diagnostyki Zaburzeń Psychicznych (DSM) oraz Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD). Przykładem może być "Przewodnik Diagnostyczny i Statystyczny Zaburzeń Psychicznych" autorstwa Jacka Wciórki, który dostosowuje międzynarodowe kryteria do polskich realiów (Wciórka, 2014). Polskie badania często podkreślają konieczność wczesnej diagnozy i interwencji, co jest kluczowe dla skutecznego wsparcia osób z autyzmem oraz ich rodzin.
Przyczyny autyzmu
Jednym z ważniejszych aspektów badań nad autyzmem jest analiza przyczyn tego zaburzenia. Wciąż nie jest znana jedna konkretna przyczyna autyzmu; obecne badania sugerują, że jest to kombinacja czynników genetycznych i środowiskowych. Badania wykazały, że autyzm jest silnie dziedziczny; ryzyko wystąpienia ASD jest znacznie wyższe w rodzinach, w których jedno dziecko już zostało zdiagnozowane (Rutter, 2005). Jednak wpływają również czynniki prenatalne, takie jak infekcje wirusowe podczas ciąży, narażenie na pewne toksyny środowiskowe oraz komplikacje okołoporodowe (Gardener, Spiegelman, & Buka, 2011).Podsumowanie
Definicja autyzmu obejmuje szerokie spektrum objawów i trudności, które mogą znacznie wpływać na życie jednostki. Rozumienie tych symptomów oraz mechanizmów leżących u ich podstaw jest kluczowe dla rozwijania skutecznych metod diagnozy i terapii. Współczesne badania w Polsce i na świecie koncentrują się na wczesnej interwencji oraz indywidualnym dostosowaniu wsparcia, co może przyczynić się do poprawy jakości życia osób z autyzmem i ich rodzin.Bibliografia
American Psychiatric Association. (2013). *Diagnostic and statistical manual of mental disorders* (5th ed.). APA.Baron-Cohen, S. (1995). *Mindblindness: An essay on autism and theory of mind*. MIT Press.
Gardener, H., Spiegelman, D., & Buka, S. L. (2011). Prenatal risk factors for autism: A comprehensive meta-analysis. *The British Journal of Psychiatry, 195*(1), 7-14.
Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective contact. *Nervous Child, 2*(3), 217-250.
Lord, C., Cook, E. H., Leventhal, B. L., & Amaral, D. G. (200). Autism spectrum disorders. *Neuron, 28*(2), 355-363.
Lord, C., Rutter, M., & Le Couteur, A. (1994). Autism Diagnostic Interview-Revised: A revised version of a diagnostic interview for caregivers of individuals with possible pervasive developmental disorders. *Journal of Autism and Developmental Disorders, 24*(5), 659-685.
Tager-Flusberg, H., Paul, R., & Lord, C. (2005). Language and Communication in Autism. In F. R. Volkmar, A. Klin, & R. Paul (Eds.), *Handbook of Autism and Pervasive Developmental Disorders* (3rd ed., Vol. 1, pp. 335-364). Wiley.
Wciórka, J. (2014). Klasyfikacje i diagnoza zaburzeń psychicznych. *Instytut Psychiatrii i Neurologii*.
World Health Organization. (2019). *International Classification of Diseases* (11th Revision). WHO.
Ocena nauczyciela:
Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 12.06.2024 o 9:49
O nauczycielu: Nauczyciel - Marta G.
Od 13 lat pracuję w szkole średniej i pomagam uczniom oswoić pisanie wypracowań. Uczę, jak planować tekst, dobierać przykłady i formułować tezy pod wymagania matury i egzaminu ósmoklasisty. Buduję na zajęciach spokojny rytm pracy, w którym jest czas na pytania i korektę. Uczniowie często mówią, że dzięki temu czują większą kontrolę nad tekstem i pewność na egzaminie.
Wypracowanie jest bardzo dopracowane i zawiera kompleksowe informacje na temat autyzmu, zarówno z perspektywy historycznej, jak i współczesnej.
Komentarze naszych użytkowników:
Oceń:
Zaloguj się aby ocenić pracę.
Zaloguj się