Chłopi i inteligenci w walce o niepodległość: analiza literacka.

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 17.07.2024 o 11:41

Rodzaj zadania: Wypracowanie

Dodane: 16.07.2024 o 12:21

Stanisław Wyspiański i Stefan Żeromski to dwaj wybitni pisarze, którzy w swoich dziełach poruszali tematykę niepodległościowej walki narodu polskiego, przedstawiając różne aspekty życia społecznego. "Wesele" Wyspiańskiego oraz "Rozdziobią nas kruki, wrony..." Żeromskiego to utwory, które ukazują rolę chłopów i inteligencji w sprawie niepodległościowej.

"Wesele" Wyspiańskiego jest dramatem, który wplata historyczne wydarzenia oraz marzenia o wolności w ramy autentycznego wesela. Utwór ten przedstawia przekrojowo polskie społeczeństwo końca XIX wieku, ukazując zarówno chłopów, jak i przedstawicieli inteligencji. Akcja rozgrywa się w Bronowicach, w czasie wesela poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. Wesele staje się tu pretekstem do analizy społecznych napięć i relacji między tymi dwoma grupami społecznymi.

Wyspiański ukazuje chłopów jako grupę, która posiada w sobie ogromny potencjał narodowy, ale jednocześnie obarczoną wieloma wadami. Przedstawiciel chłopów, Czepiec, jest osobą dynamiczną, przejawiającą zainteresowanie sprawami narodowymi, co można dostrzec w jego rozmowach o polityce. Jest jednak również pełen uprzedzeń i zdradza wąskie horyzonty myślowe.

Z kolei inteligencja w "Weselu" to grupa borykająca się z wewnętrznymi konfliktami i rozterkami. Przedstawicielem tej grupy jest m.in. Pan Młody (Lucjan Rydel), który początkowo z entuzjazmem podchodzi do idei zbliżenia się do ludu, ale jego postawa okazuje się przelotna i powierzchowna. Postać Dziennikarza pokazuje, że inteligencja jest świadoma swojej misji, ale często brakuje jej determinacji w działaniu. Żadne z tych środowisk nie jest idealizowane; każda z grup nosi w sobie zarówno siłę, jak i słabości, co prowadzi do pytania, czy są one zdolne do wspólnego działania na rzecz niepodległości.

W przeciwieństwie do wyimaginowanego świata "Wesela", Żeromski w "Rozdziobią nas kruki, wrony..." realistycznie opisuje wydarzenia po powstaniu styczniowym 1863 roku. Głównym bohaterem jest Szymon Winrych, mały szlachcic i powstaniec, który ginie z rąk chłopa. Ta krótka nowela przedstawia mroczny i brutalny obraz polskiej walki niepodległościowej, podkreślając jej tragiczny wymiar.

"Rozdziobią nas kruki, wrony..." ukazuje ciemniejszą stronę wsi i chłopów. Chłop ukazany przez Żeromskiego to osoba poddana wrogiej propagandzie i wystraszona rewolucyjnymi zmianami, które mogłyby go dotknąć. Chłopi w tej noweli działają z pobudek czysto materialnych i ze strachu, co prowadzi do aktów przemocy wobec swoich rodaków powstańców. Ta brutalność i przekupność chłopów pokazuje, że mieli oni ograniczone poczucie lojalności narodowej i często kierowali się bardziej osobistymi korzyściami niż dobrem wspólnoty narodowej.

Pomimo tej pesymistycznej wizji, Żeromski ubolewa nad losem narodu i wskazuje na konieczność odkupienia win poprzez solidarne działanie. Tymczasem Wyspiański w "Weselu" pokazuje, że zarówno chłopi, jak i inteligencja mają w sobie potencjał, który jednak wymaga mobilizacji i wzajemnego zrozumienia.

Oba utwory, choć różnią się w podejściu do ukazania relacji między chłopami a inteligencją, łączą wspólne przesłanie: jedność i współpraca między różnymi warstwami społecznymi są kluczowe dla odzyskania niepodległości. Wyspiański idealistycznie marzy o harmonii, podczas gdy Żeromski realistycznie wskazuje na przeszkody, z którymi musi się zmierzyć społeczeństwo.

Podsumowując, zarówno "Wesele" Wyspiańskiego, jak i "Rozdziobią nas kruki, wrony..." Żeromskiego dostarczają cennych obserwacji na temat roli chłopów i inteligencji w sprawie niepodległościowej. Utwory te ukazują, że mimo wielu trudności i różnic, tylko wspólne działanie tych dwóch grup społecznych mogło przyczynić się do wywalczenia niepodległości Polski. Przez pryzmat literatury możemy zrozumieć, jak skomplikowane i pełne wyzwań były te relacje, ale jednocześnie, jak niezbędne było ich zjednoczenie w walce o wolność.