Jakie postawy przyjmują ludzie wobec zasad moralnych na podstawie "Granicy

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 26.10.2025 o 19:36

Rodzaj zadania: Rozprawka

Dodane: 19.10.2025 o 6:10

Zasady moralne stanowią nieodłączny element życia każdego człowieka, kształtując sposób, w jaki podejmujemy decyzje i reagujemy na otaczającą nas rzeczywistość. Moralność jest zbiorem zasad i wartości, które określają, co jest dobre, a co złe, co jest akceptowalne, a co naganne. Ludzie przyjmują różne postawy wobec zasad moralnych, co wynika z ich doświadczeń życiowych, wychowania oraz indywidualnych przekonań. Powtarzająca się refleksja nad tym tematem pojawia się w wielu dziełach literackich, ukazując różnorodność ludzkich postaw wobec moralności. Doskonałym przykładem jest powieść Zofii Nałkowskiej „Granica”, w której losy bohaterów pokazują, jak różnie można podchodzić do moralnych dylematów.

Przegląd postaw moralnych w „Granicy”

Zenon Ziembiewicz jest głównym bohaterem powieści Nałkowskiej, którego życie stanowi studium moralnej ambiwalencji. Początkowo przedstawiany jako człowiek o wysokiej etyce i aspiracjach, z czasem poddaje się presjom społecznym i politycznym, co prowadzi go do licznych kompromisów moralnych.

- Przykład: romans z Justyną

Zenon wdaje się w romans z Justyną Bogutówną, co początkowo stara się usprawiedliwiać jako chwilową słabość. Mimo obietnic złożonych Elżbiecie Bieckiej, swojej narzeczonej, nie potrafi właściwie ocenić i zatrzymać niszczącego związku. Romans ten ostatecznie prowadzi do upadku moralnego Zenona, który nie potrafi sprostać własnym zasadom moralnym.

2. Żona Elżbieta jako symbol stabilnych zasad moralnych

Elżbieta Biecka, w kontraście do Zenona, jest postacią reprezentującą stabilne zasady moralne. Pomimo świadomości licznych zdrad męża, stara się postępować zgodnie z przyjętymi normami i własnym sumieniem.

- Przykład: reakcja na zdrady Zenona

Elżbieta wykazuje ogromną siłę ducha, stawiając czoło trudnym sytuacjom. Reaguje na zdrady męża z godnością i nieustannie dąży do znalezienia rozwiązania, które będzie jej pozwalać zachować własne zasady moralne. Jej postawa jest świadectwem lojalności i moralnej siły.

3. Justyna Bogutówna jako ofiara moralnego upadku

Justyna Bogutówna jest postacią, której życie toczy się w cieniu moralnego upadku spowodowanego wpływem Zenona. Jej postawy oscylują między desperacją a poczuciem beznadziejności.

- Przykład: ciąża i dramatyczna decyzja

Ciąża Justyny jest momentem kluczowym, pokazującym jej bezradność wobec zachowań Zenona. Jej dramatyczna decyzja dokonania aborcji, pod wpływem Zenona, prowadzi do psychicznego załamania. W rezultacie Justyna staje się ofiarą zarówno własnej słabości, jak i niemoralnych działań swojego kochanka.

Analiza postaw moralnych na podstawie „Granicy”

Zenon, aspirując do realizacji swoich celów politycznych, nieustannie napotyka na dylematy moralne. Podejmowane przez niego kompromisy stają się coraz bardziej niebezpieczne, prowadząc do moralnego rozdarcia.

- Przykład: korupcja i uleganie naciskom politycznym

Zenon, dążąc do realizacji swoich zawodowych ambicji, ulega korupcji oraz naciskom ze strony władz lokalnych. Przykład ten ilustruje, jak człowiek zapomina o własnych zasadach w imię kariery i społecznego uznania.

2. Niezłomność Elżbiety jako wzór do naśladowania

Elżbieta jest postacią niezłomną, która nawet w obliczu zdrad i oszczerstw pozostaje wierna swoim zasadom. Jej postawa symbolizuje moralną czystość i dążenie do prawdy.

- Przykład: lojalność wobec Zenona i poszukiwanie prawdy

Mimo licznych trudności, Elżbieta nie przestaje dążyć do prawdy i zachowania godności. Jej przykład pokazuje, jak wielką wartość ma lojalność i niezłomność moralna, której brak u Zenona prowadzi do jego ostatecznego upadku.

3. Tragedia Justyny jako ostrzeżenie przed niemoralnością

Justyna Bogutówna jest przykładem, jak niemoralne działania innych mogą prowadzić do tragedii życiowej osoby niewinnej. Staje się ofiarą manipulacji i niemoralnych wyborów Zenona.

- Przykład: psychiczne załamanie po aborcji

Psychiczne załamanie Justyny po aborcji jest dramatycznym skutkiem działań Zenona. To ostrzeżenie przed konsekwencjami niemoralnych czynów, które mogą zniszczyć życie niewinnych osób. Justyna, pozbawiona wsparcia i możliwości odzyskania normalności, staje się tragiczną ofiarą cudzych niemoralnych wyborów.

Wnioski

Powieść „Granica” Zofii Nałkowskiej jasno pokazuje, jak różne postawy wobec zasad moralnych mogą prowadzić do odmiennych losów bohaterów. Moralność wpływa na nasze decyzje oraz to, w jaki sposób kształtujemy swoje życie.

2. Ostrzeżenia i lekcje zawarte w literaturze

Przykłady z literatury, takie jak „Granica”, ostrzegają przed konsekwencjami zaniechania zasad moralnych. Mogą one być wyraźnym sygnałem, że niemoralne wybory prowadzą do upadku i destrukcji zarówno dla jednostki, jak i otoczenia.

3. Podkreślenie wartości niezłomności w moralności

Postawa Elżbiety uwypukla wartość moralnej niezłomności. Bycie wiernym swoim zasadom, mimo przeciwności, jest kluczem do zachowania godności oraz wewnętrznego spokoju.

Podsumowanie

Alternatywne źródła literackie

1. Makbet Williama Szekspira - pokazuje moralny upadek człowieka, który w pogoni za władzą zaniechał wszelkich zasad moralnych. 2. Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego - analiza psychologiczna człowieka, który próbuje usprawiedliwić morderstwo własnymi zasadami. 3. Lalka Bolesława Prusa - na przykładzie Stanisława Wokulskiego pokazuje dylematy moralne związane z miłością i ambicjami zawodowymi.

Wszystkie te dzieła literackie dostarczają bogatego materiału do analizy moralnych dylematów i pokazują, jak zasady moralne kształtują ludzkie postawy i wybory.