Charakterystyka Bernarda Rieux, bohatera „Dżumy” Alberta Camusa

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 15.07.2024 o 9:56

Rodzaj zadania: Wypracowanie

Dodane: 15.07.2024 o 9:07

Albert Camus, jeden z czołowych przedstawicieli filozofii egzystencjalistycznej, w swojej powieści „Dżuma” przedstawia bolesny obraz ludzkiej kondycji w obliczu bezsensownego cierpienia. Powieść powstała w latach 40. XX wieku i osadzona jest w fikcyjnym mieście Oran w Algierii, gdzie wybucha epidemia dżumy. Ten skrajnie trudny kontekst staje się tłem dla rozważań o ludzkiej egzystencji, moralności i walce z absurdami życia. Głównym bohaterem tej powieści, który wciela idee Camusa, jest doktor Bernard Rieux. Mimo przeciętnego wyglądu, Rieux wyróżnia się znacząco swoją osobowością i postawą wobec epidemii, co czyni go wyjątkowym bohaterem literackim.

Bernard Rieux jest nie tylko lekarzem, ale także narratorem powieści, co pozwala nam szczególnie dogłębnie poznać jego charakter i motywacje. Jest mężczyzną w wieku około 35 lat, o przeciętnym wyglądzie zewnętrznym, który nie zwraca na siebie szczególnej uwagi. Jest dobrze zbudowanym człowiekiem o szerokich ramionach. Jego twarz jest kwadratowa z wyrazistymi szczękami, które sugerują determinację i zawziętość. Pełne usta świadczą o jego zaciętości, a śniada, opalona cera podkreśla jego pracowitość i bliskość z mieszkańcami Oranu. Ciemne, mądre oczy zdradzają lojalność i głęboki intelekt, co sprawia, że wygląda na osobę godną zaufania. Jego nos jest duży i regularny, włosy ciemne, krótko obcięte. Rieux ubiera się na ciemno, co podkreśla jego elegancję oraz powagę, a jego gwałtowny krok odzwierciedla gotowość do natychmiastowego działania w obliczu kryzysu.

Jednak to osobowość Rieux, a nie jego wygląd, stanowi kluczowy element tej powieści. Rieux jest człowiekiem niezwykle pracowitym i zdeterminowanym, gotowym pracować po 20 godzin dziennie, by nieść pomoc potrzebującym. Jego trud i poświęcenie dla dobra innych, pomimo własnego zmęczenia oraz trudnych warunków, w jakich przyszło mu działać, są godne podziwu. Motywuje go lekarskie powołanie i głęboka troska o pacjentów, co sprawia, że jest nieustannie na posterunku – zarówno zawodowym, jak i moralnym.

Warto także zwrócić uwagę na refleksyjność Rieux. Często zatrzymuje się w biegu codzienności, aby pogrążyć się w głębokich przemyśleniach nad ludzką egzystencją i zasadnością życia. Jego natura jest pełna momentów zamyślenia, co czyni go osobą nie tylko działającą, ale i myślącą, co jest szczególnie widoczne w jego stosunkach z innymi postaciami w powieści. Bywa roztargniony, na przykład podczas prowadzenia samochodu, co ukazuje jego skłonność do głębokich medytacji, nawet w chwilach, gdy powinien być bardziej skoncentrowany na zewnętrznych działaniach.

Rieux to także uosobienie uczciwości i sprawiedliwości. W jednej z kluczowych scen powieści odmawia udzielenia wywiadu na temat Arabów, składając tym samym hołd zasadom równości i sprawiedliwości społecznej. Nie dzieli ludzi na lepszych i gorszych – każdy człowiek zasługuje na jego pomoc, niezależnie od rasy czy statusu społecznego. Ta bezkompromisowa postawa czyni z niego prawdziwego bohatera, nie tylko na gruncie literackim, ale także etycznym.

Zorganizowanie i uporządkowanie Rieux również nie są bez znaczenia. Dzięki swojej doskonałej organizacji pracy jest w stanie efektywnie działać w obliczu chaosu, jaki niesie ze sobą epidemia. Jego umiejętność planowania i realizacji zadań sprawia, że staje się nieocenionym liderem w walce z dżumą.

W odniesieniu do epidemii dżumy Rieux charakteryzuje się realizmem i trzeźwą oceną sytuacji. Jako jeden z pierwszych otwarcie nazywa wybuchającą chorobę dżumą, co pozwala na podjęcie odpowiednich działań zapobiegawczych. Mimo pesymistycznej diagnozy, w Rieux tli się nadzieja, że choroba ustąpi, co motywuje go do dalszej walki. Jego mądrość i opanowanie pomagają w łagodzeniu konfliktów, na przykład w przypadkach napięć społecznych, jak w starciu z Cottardem. Rieux nie poddaje się w walce z epidemią, pozostając niezłomnym w swojej wierze, że poprzez działanie można mieć wpływ na los ludzki.

Filozofia życiowa Bernarda Rieux, mocno zakorzeniona w egzystencjalizmie, uwidacznia się szczególnie w jego stosunku do religii. Bohater jest ateistą, co czyni go postacią kluczową w kontekście filozofii Camusa. Rieux nie wierzy w Boga, ale to nie czyni go osobą pozbawioną moralności – wręcz przeciwnie, uznaje ludzkie wartości za najważniejsze. Jego poczucie odpowiedzialności za własne czyny oraz za los innych jest głęboko zakorzenione w przekonaniu o absurdalnej naturze istnienia.

Rieux jest także niezwykle wrażliwym człowiekiem, co uwidacznia się w jego przeżywaniu śmierci innych, zwłaszcza dzieci. Jego głębokie cierpienie maskowane jest pozorną obojętnością, ale wewnętrznie przeżywa każdy przypadek choroby i śmierci swoich pacjentów. Pomimo tej wrażliwości, jego altruizm i poświęcenie dla dobra innych nie maleje, czego dobitnym przykładem jest jego nieustająca gotowość do niesienia pomocy, nawet kosztem własnych emocjonalnych potrzeb.

Bernard Rieux buduje także specyficzne relacje z innymi bohaterami powieści. Jego stosunek do Ramberta, początkowo niezrozumienie egoizmu dziennikarza pragnącego uciec z miasta, ewoluuje w akceptację jego postawy po głębszym zrozumieniu motywacji Ramberta. Jego przyjaźń z Tarrou jest pełna wzajemnego szacunku i zrozumienia, której kulminacją są wspólne kąpiele w morzu symbolizujące ulgę po ustąpieniu epidemii.

Tragiczny los Rieux dodatkowo podkreśla ciężar jego egzystencjalnej walki. Śmierć żony, którą przyjmuje z wielkim bólem, ale bez większego zaskoczenia, ilustruje, jak bardzo trudne jest istnienie w świecie pełnym cierpienia. Rieux, mimo osobistych strat, nie przestaje działać, ucieleśniając przesłanie Camusa o świadomym życiu w świecie pełnym absurdu.

Podsumowując, Bernard Rieux jest postacią, która odpowiada na kluczowe pytania o ludzkie życie w obliczu absurdu i zła. Jego życiowe podejście pełne jest egzystencjalizmu, pragmatyzmu i niewzruszonego altruizmu, co sprawia, że staje się postacią niezapomnianą. Przekaz autora powieści „Dżuma” jest jasny: nie ma wiecznych zwycięstw, są jedynie czasowe triumfy, a Bernard Rieux jest ich żywym symbolem. To czyni go nie tylko bohaterem literackim, ale także uniwersalnym symbolem ludzkiego hartu ducha w obliczu niemożliwego do przezwyciężenia zła i cierpienia.