Marzenia o lepszym świecie, a zderzenie z rzeczywistością: analiza literacka

Ta praca została zweryfikowana przez naszego nauczyciela: 11.06.2024 o 11:40

Rodzaj zadania: Rozprawka

Dodane: 5.06.2024 o 17:23

Marzenia o lepszym świecie to temat, który przewija się przez literaturę od wieków. Autorzy bardzo często przedstawiają swoich bohaterów jako postaci żyjące w rozbieżności pomiędzy ideałami a brutalnym realizmem świata. Poruszając tę kwestię, warto przyjrzeć się wybranej lekturze obowiązkowej oraz innemu utworowi literackiemu, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób zderzenie marzeń z rzeczywistością wpływa na bohaterów i jakie wnioski możemy wyciągnąć z ich doświadczeń.

Jednym z najbardziej znaczących utworów literatury polskiej, który porusza temat marzeń o lepszym świecie i ich zderzenia z rzeczywistością, jest "Lalka" Bolesława Prusa. Głównym bohaterem powieści jest Stanisław Wokulski, człowiek przedsiębiorczy i zdeterminowany, który marzy o poprawie swojego statusu społecznego oraz zdobyciu serca Izabeli Łęckiej. Jego marzenie jest symbolem dążenia do lepszego życia i lepszego świata. Wokulski wierzy, że dzięki pracy, nauce i odpowiednim relacjom międzyludzkim, będzie mógł osiągnąć szczęście i spełnienie.

Jednak rzeczywistość okazuje się być brutalna. Świat, w którym żyje Wokulski, jest pełen hipokryzji, interesów i zimnych kalkulacji. Miłość między Stanisławem a Izabelą nie jest możliwa w świecie, w którym roi się od uprzedzeń klasowych i moralnych dylematów. Prus pokazuje, że choć jednostka może dążyć do realizacji swoich marzeń i próbować zmieniać rzeczywistość, to często napotyka na opór, który jest nie do pokonania. W końcowych rozdziałach "Lalki" możemy zobaczyć, jak idealizm Wokulskiego stopniowo ustępuje miejsca rozczarowaniu i rezygnacji, gdy bohater uświadamia sobie, że jego marzenia o lepszym świecie są niemożliwe do zrealizowania w rzeczywistości, która go otacza.

Drugim utworem, na który warto zwrócić uwagę jest "Cierpienia młodego Wertera" Johanna Wolfganga von Goethego. Powieść ta również obfituje w marzenia i idealizmy młodego bohatera, który pragnie obcuje z naturą i miłością. Werter jest artystą, który marzy o harmonii z naturą i prawdziwej, nieskalanej uczuciowości. Jego idealizm i wrażliwość sprawiają, że nie potrafi odnaleźć się w materialistycznym, skonwencjonalizowanym społeczeństwie. Werter zakochuje się w Lotcie, która staje się uosobieniem jego marzeń o idealnej miłości i szczęściu.

Jednak rzeczywistość również i tutaj jest bezlitosna. Lotte jest zaręczona z Albertem, co sprawia, że miłość Wertera jest z góry skazana na niepowodzenie. Z każdą stroną powieści czytelnik dostrzega, jak głęboko Werter jest nieszczęśliwy, będąc świadkiem, jak jego marzenia o lepszym życiu i idealnej miłości rozbijają się o skały codziennej rzeczywistości. Werter ostatecznie nie jest w stanie zaakceptować rozbieżności między swoimi marzeniami a rzeczywistością, co prowadzi go do tragicznego finału, samobójstwa.

Te dwie literackie historie, "Lalka" Bolesława Prusa i "Cierpienia młodego Wertera" Johanna Wolfganga von Goethego, doskonale obrazują problem marzeń o lepszym świecie oraz ich zderzenia z rzeczywistością. Bohaterowie, zarówno Stanisław Wokulski, jak i Werter, dążą do realizacji swoich marzeń, ale napotykają przeszkody, które okazują się nie do pokonania w otaczającej ich rzeczywistości.

Analizując te utwory, dochodzimy do wniosku, że marzenia o lepszym świecie są nieodłącznym elementem ludzkiej natury, ale rzeczywistość często przynosi brutalne rozczarowania. Zarówno Wokulski, jak i Werter, są idealistami, którzy nie potrafią się dostosować do twardych realiów społeczeństwa, w którym przyszło im żyć. Ich los pokazuje, że marzenia, owszem, są piękne i mogą napędzać nas do działania, ale jednocześnie musimy być przygotowani na to, że zderzenie z rzeczywistością może przynieść ból i rozczarowanie.

W "Lalce" i "Cierpieniach młodego Wertera" mamy do czynienia z bohaterami, którzy, mimo że z różnych powodów i w różny sposób, doświadczają podobnych emocji i porażek. Ich historie skłaniają do refleksji nad tym, jak ważne jest zachowanie równowagi między marzeniami a rzeczywistością, a także jakie konsekwencje może przynieść zanurzenie się w idealizmie bez odniesienia do rzeczywistości.

W kontekście tych dwóch utworów literackich, warto również przywołać filozoficzne konteksty, takie jak prace Karola Marksa i jego koncepcję fałszywej świadomości, która również odnosi się do ideałów i rzeczywistości. Marks mówi o tym, jak ludzie często nie są świadomi prawdziwych warunków swojego życia i tworzą marzenia i idee, które są oderwane od rzeczywistości. To prowadzi do sytuacji, gdzie dążenia i aspiracje stają się niemożliwe do zrealizowania.

Podsumowując, marzenia o lepszym świecie są piękne i inspirujące, ale rzeczywistość często przynosi bolesne zderzenia z brutalnymi faktami życia. "Lalka" Bolesława Prusa i "Cierpienia młodego Wertera" Johanna Wolfganga von Goethego doskonale ilustrują ten problem, ukazując bohaterów, którzy mimo swojego idealizmu, muszą zmierzyć się z twardymi realiami świata. Ich losy są dla nas przestrogą, ale jednocześnie inspiracją, by dążyć do marzeń, pamiętając jednak o tym, że rzeczywistość może być niewzruszona i bezlitosna.